Kadın Cengaver Burla Hatun
Burla Hatun – Türk efsânelerinde, halk öykülerinde ve masallarında söylencesel kadın cengâver. Savaşçı kadın motifini simgeler. Kırk kızdan oluşan savaşçıları vardır yanında. “Boyu Uzun Burla Hatun” ve “Saçı Uzun Sırma Hatun” şeklinde, başka bir karakterle birlikte söylencelerde adı geçer. Korkut Ata öykülerinde de yer alır. Sırma Hatun ise güzelliği sembolize eder.
Burşun Atları
Burşun – Türk mitolojisinde ikiz atlar. Ak Burşun ve Kök Burşun adlı uçabilen iki at. Tıpkı bu atların isimlerinde olduğu gibi Cengiz Han’ın devleti oğulları arasında ikiye bölerek Ak Orda ve Gök Orda adını vermesi, renklerin çağrışımı bakımından önemlidir.
Bu tabirler asimetrik karşıtlık oluştururlar. Yâni her ikisi de olumlu fakat biri diğerine göre biraz daha baskındır.
Burça Han
Burça Han – Türk ve Altay mitolojisinde gönenç tanrısı. Yeryüzündeki huzur ve refah meydana getirir. Tanrı Ülgen’in oğludur.
Buncak Han
Buncak Han – Türk ve Altay mitolojisinde Bekçi Tanrısı. Bunçak (Muncak, Munçak, Ponçah, Ponçak) olarak da tanınır. Kayra Han’ın saray yolunu koruyan iki bekçiden biridir. Busul Han ile birlikte anılır.
Busul Han
Busul Han – Türk ve Altay mitolojisinde Bekçi Tanrısı. Buzul Han olarak da tanınır. Kayra Han’ın sarayına giden yolu koruyan diğer bekçidir. Sibirya bölgesi için buzlar ve buzluk alanlar günlük yaşamın sürekli bir parçasıdırlar. Bu nedenle soğukla ilgili kavramların mitolojideki yansımaları çok da fazla abartılı değildir. Adı Buncak Han ile birlikte anılır.
Bulut İyesi
Bulut İyesi – Türk ve Altay mitolojisinde bulutun koruyucu ruhu. Bulud İyesi veya Bolıt İyesi olarak da söylenir. Yağmur İyesi yâni Yağmurun koruyucu ruhu da bulutlara bağlıdır. Bunun dışında dikkat çekici ve bulutlarla ilgili olan İyeler şunlardır. Bulut İyesiyle bağlantılı olan Etin (Gökgürültüsü) sözcüğü Sibiryadaki Etin adlı Üstün Varlığı/Ruhu da akla getirmektedir.
- Etin/Eten İyesi: Gökgürültüsü Ruhu.
- Ayanga/Ayunga İyesi: Gökgürültüsü Ruhu.
- Çakılgan/Çağılgan/Çakın İyesi: Yıldırım Ruhu.
- Yıldırım/Yıldırak İyesi: Yıldırım Ruhu.
- Şimşek/Çemşek/Şüğşek İyesi: Şimşek Ruhu.
- Yaşın/Yışın/Yeşin İyesi: Şimşek Ruhu.
Bulut Kızları adı verilen ruhların da Bulut İyesi ile bağlantılı olma ihtimali vardır. Bunlar yedi kardeştirler ve çok eski zamanlarda yaşayıp ölmüşlerdir. Saçları dağınık, gözleri şaşıdır. Uzun tırnaklarla ve parçalanmış elbiselerle dolaşırlar.
Çuvaşlara göre bulutlar topraktan, kuyulardan, kaynaklardan temiz suyu emen büyük kaplardır. Su buralardan sütunlar hâlinde emilerek bu kaplara toplanır.
