Adalet Tanrısı Bekenbey
Bekenbey – Türk mitolojisinde Adâlet Tanrısı. Yeryüzünde adaleti sağlar. Adil insanları korur. Yarganlar (yargıçlar) doğru kararlar verebilmek için kendisinden yardım isterler. Elinde sivri dişleri olan büyük bir topuzu vardır. Bu topuzla adaleti çiğneyenleri cezalandırır. Adâlet toplumun en önemli unsurlarından biridir ve Türk tarihinde kağanları, padişahları hiç korkmadan adilce yargılayan, hattâ cezalar veren yargıçların bulunduğu anlatılır.
Osmanlı tarihiyle ilgili olarak anlatılan bir kıssada, bir sultanı yargılayan yargıcın “Verdiğim cezayı kabul etmeseydi bununla kafana vuracaktım” diyerek arkasında sakladığı topuzunu göstermesi de konuyla ilgili olabilir. Topuz, adaleti simgeleyen bir nesnedir. Fakat bu adaleti tesis etmek için gerektiğinde zor kullanılcağını vurgular. Adâlet arzusu insanın var olduğu her yerde mevcuttur ve insanoğlunun düzen isteğiyle, hakkı yenildiğinde hissettiği öç alma duygusunun varlığı nedeniyle ortaya çıkmıştır.
Yolculuk Tanrıçası Belen Hanım
Belen Hanım – Türk mitolojisinde Yolculuk Tanrıçası. Pelen Ana olarak da tanınır. Yolcuları korur. Yolların güvenliğini sağlar. Yolculuk yapanlar kendisine yakarırlar. Yolculara zarar veren haydutları cezalandırır. Yolda belde kalmak deyimi, sözcüğün konuyla olan bağlantısını açıkça ifâde etmektedir. Bu ruhu memnun etmek için Çalama yapılır, yâni kutsal ağaçlara saçılar verilir, bez bağlanır. Uzun yola çıkacak olan oba onun ismini anarak ateşlere saçı yapar, adakta bulunurlar.
Yağmur Tanrısı Boran Han
Boran Han – Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Yağmur Tanrısı. Boron (Borağan, Burağan) Han olarak da bilinir. Yağmurlar yağdırır. Güçlü ve sağanak yağmurlara neden olur. Yağmur getiren rüzgârları estirir. Soluğu yağmur rüzgârlarına dönüşür. Bulutları koyun sürülerini güder gibi yönlendirir. Giysilerinin rengi kapkaradır. Borağan/Burağan/Boran/Bora denen kasırgayı o estirir. Moğollara göre bu ada sâhip üç tanrı vardır.
Bişkek Han
Bişkek Han – Türk ve Kırgız mitolojisinde evliya ve/veya aynı zamanda inanç iyesi. Bişkek Ata olarak da bilinir. İnançlı insanları korur ve imanlarını sağlam tutmalarını sağlar. Kırgız kültüründe önemli bir yere sahiptir ve başkentlerine adını veren kişidir. Bişkek’in önceki ismi Pişpek’tir. Sonradan değişikliğe uğrayıp Bişkek adını almıştır. Bir evliya olduğu kadar aynı zamanda savaşçı bir kahramandır.
Kırgızistanın başkentine adını veren kahramanın aslında bu ruhun adı verşilmiş bir kişi olduğu söylenebilir. Kimilerine göre Pişbeg sözcüğü Beş Bey demektir ve Bişkek Ata da bunların en büyüğüdür. Beş Bey olgusuna Uygurlarda Mani dini ile bütünleşen efsânelerinde rastlanmaktadır.
Bo Han
Bo Han (Bō Han) – Moğol ve Buryat mitolojisinde Uryanhay boyunun atası olan kişi. Büyük bir savaşçıdır. Bir nur içinde kutsal bir dağın tepesine inen ilk eşi ve topraktan çıkıp gelen ikinci eşi soylarının ortaya çıkışını sağlar. Bunlar Oğuz Kağan’ın iki eşini buluşunu anımsatmaktadır.
Bodun Han
Bodun Han – Türk, Altay ve Moğol mitolojilerinde Ülke Tanrısı. Budun Han da denilir. Vatanı koruyan bir ruh olarak görülür. Eski Türklerde bu adın verildiği bir dağ vardır ve onun da vatanın koruyucusu olduğu düşünülür.
