Antik Yunan mitolojisinde 9 Tanrıçalar, müzik, dans ve şiir gibi sanatların tanrıçaları olarak bilinir. Tanrıçalar mükemmel sanatsal yeteneklere ve güzelliğe sahiptir. Doğum hikayeleri Zeus ve Mnemosyne’nin kızları olarak anlatılır. Her bir tanrıçanın belirli alanda uzmanlığı vardır:
Calliope (epik şiir), Clio (tarih), Erato (şiir), Euterpe (lirik şiir), vb. Tanrıçaların nesnelerle ilişkilendirilmesi ve yaşadıkları konseptler de açıklanmıştır.
Dokuz Tanrıçalar, müzik ve sanata saygı gösterilen dönemlerde evlerden tiyatro ve dini törenlere kadar geniş bir alandaki faaliyetlerde önemli rol oynamıştır. Aynı zamanda müzik eğitiminin önemli bir parçasıydılar. Dokuz Tanrıçalar, antik Yunan sanatında ve mitolojisinde sıkça tasvir edilmiş, sanatı ve müziği simgeleyen güzel genç kadınlar olarak betimlenmişlerdir.
Sanat ve müzikteki başarıları ve tanrılara duydukları saygı, Dokuz Tanrıçaların o dönemdeki kültürel önemini yansıtır. Mitolojik hikayelerde, onlara meydan okuyanların cezalandırıldığı ve müzik yeteneklerinin vurgulandığı öyküler bulunmaktadır. Mitler aracılığıyla onların değerleri, sanat ve müziğin toplumdaki yeri üzerine derin anlamlar taşır.
9 Tanrıçalar
Dokuz Tanrıçalar olarak bilinen Musaların her biri belirli alanlarda uzmanlaşmıştır. İşte her tanrıçanın uzmanlık alanları:
- Calliope: Epik şiir
- Clio: Tarih
- Erato: Şiir
- Euterpe: Lirik şiir
- Melpomene: Şarkı ve tragedya
- Polymnia: İlahiler
- Terpsichore veya Stesichore: Dans
- Thalia: Komedi
- Urania: Astronomi
Her bir tanrıçanın belirli sanatsal veya entelektüel alanda ustalığı bulunmaktadır. Bu uzmanlık alanları, antik Yunan mitolojisinde ve sanatında önemli bir yere sahip olan Dokuz Tanrıçaların özelliklerini ve yeteneklerini temsil etmektedir.
Sembolleri
Her bir Musanın belirli sembollere veya simgelere sahip olduğu bilinmektedir. İşte her bir tanrçanın en yaygın olarak ilişkilendirilen semboller:
- Calliope: Yazma araçları (kalem, defter, kitap)
- Clio: Eski kitaplar, bir papirüs rulosu, lahit, mumya
- Erato: Çiçekler, aşk oku ve kâğıdın kenarına sıkıştırılmış şiirler
- Euterpe: Flüt, lir veya diğer müzik aletleri
- Melpomene: Tragedya maskesi, ceramic flute, kronos sopası
- Polymnia: Yıldız ve genellikle fener taşıyan biraz ağartılmış bir yüz
- Terpsichore veya Stesichore: Papyrüs ruloları ve dans figürleri
- Thalia: Komedi maskesi, çubukta geyik ve çelenk
- Urania: Gözlem gözüken çıplak ayak üzerinde küresel bir altın top savuran bayan
Bu semboller, her tanrıcaya ait özelliklerini ve uzmanlık alanlarını temsil etmek için kullanılmıştır ve antik Yunan mitolojisindeki tasvirlerde sıkça karşımıza çıkar.
Musaların Görevleri ve Amaçları
Musalar antik Yunan mitolojisinde belirli roller ve fonksiyonlar üstlenirler. İşte Musaların mitolojik anlatılardaki belirgin rolleri:
- İlham Verme: Musalar sanat, müzik, edebiyat ve diğer yaratıcı alanlarda insanlara ilham verir. Şairler, yazarlar, sanatçılar ve müzisyenler, Musaların ilhamıyla eserlerini yaratırlar.
- Rehberlik Etme: Musalar, yaratıcılık ve bilgelik konularında rehberlik ederler. İnsanlara doğru yolu gösterirler ve ruhsal gelişimlerine katkıda bulunurlar.
- Koruma ve Destek: Musalar, sanatın ve bilgeliğin koruyucuları olarak kabul edilirler. Uygun şekilde onurlandırıldıklarında, insanlara koruma ve destek sağladıkları düşünülür.
- Farklı Uzmanlık Alanlarında Etki: Her bir Musa belirli sanat veya bilim alanında uzmanlaşmıştır ve atfedildikleri alanlarda o alana özgü etkiler gösterirler.
- Mitolojik Hikayelerde Yer Alma: Musalar antik Yunan mitolojisinde çeşitli hikayelerde ve destanlarda yer alırlar. Özellikle büyük şairlerin ve yazarların eserlerinde Musalar sıkça anılmış ve övgüyle bahsedilmiştir.
Bu roller ve işlevler, Musaların antik Yunan mitolojisindeki önemli varlıklar olduğunu ve insan kültürü üzerinde derin ve kalıcı bir etkiye sahip olduklarını göstermektedir.
Birçok sanatçı, yazar, müzisyen ve yaratıcı kişi tarihsel olarak Musalardan ilham almıştır. İşte dikkate değer bazı örnekler:
- Homeros: Efsanevi antik Yunan şair Homeros, destanları olan “İlyada” ve “Odysseia”da eserlerinin başlangıcında Musaları anarak, eserlerini oluştururken onların ilhamını ve rehberliğini talep etmiştir.
- William Shakespeare: Tanınmış oyun yazarı ve şair William Shakespeare, şiirlerinde ve oyunlarında sıkça Musalara atıfta bulunmuş, yaratıcı sürecinde onların etkisini kabul etmiştir.
- Johann Sebastian Bach: Etkili besteci Bach, “Solist Keman İçin Sonatlar ve Partitalar” adlı eser serisini, Müzik Musalarına adayarak bestelemiştir.
- Dante Alighieri: İtalyan şair Dante Alighieri, edebi başyapıtı “İlahi Komedya”da Musalardan ilham almış, dünya edebiyatının en önemli eserlerinden birini yazmıştır.
- John Milton: İngiliz şair John Milton, destanı olan “Cennetin Kaybı”nın başında Muzdan başvurarak, yazma sürecinde Musaların rehberlik rolünü kabul etmiştir.
Bunlar, sanatçıların ve yaratıcıların, sanat eserlerinde Musalardan etkilendiği ve onlardan esinlendiği sayısız örneğin sadece birkaçıdır. Musalar, farklı kültürlerde ve sanat ifadelerinde, yaratıcılığın ilham kaynağı ve rehberi olarak zamanüstü bir sembol olmaya devam etmiştir.
Klasik Dokuz tanrıçaların, babalarını ve diğer Olympos tanrılarını büyük sanat ve geniş bilgileriyle eğlendirdikleri yer olan Olympus Dağı’nda yaşadıklarına inanılıyordu, ancak daha sonraki gelenekler onları tanrıçalar için büyük bir kült merkezinin olduğu yerde veya Castalian baharının şairler ve sanatçılar için favori bir yer olduğu Parnassus Dağı’na yerleştirmiştir.
Olimpos Dağı’nda, Apollo Mousagetes bir anlamda Dokuz tanrıçaların koro lideriydi, ancak müzik grubuyla pek çok çocuk babası olduğu için bağlılığı müzikle sınırlı değildi. Epik şiirin tanrıçası Calliope, bazıları tarafından babasının Apollon olduğu söylenen olağanüstü yetenekli, lir çalan Orpheus’un annesiydi.
ŞENLİK VE KEYİF KAYNAĞI DOKUZ TANRIÇALARIN SANATSAL YETENEKLERİNİN ÜSTÜNLÜĞÜ HAFİFE ALINAMAZDI.
Şenlik ve keyif kaynağı dokuz tanrıçaların sanatsal yeteneklerinin üstünlüğü hafife alınamazdı. Pierus’un dokuz kızı, Helicon Dağı’ndaki Dokuz Tanrıçalar ile müzikal anlamda aptalca rekabet etmeye çalışmış ve hepsi de küstahlıklarından dolayı kuşlara dönüşmüşlerdir.
Trakyalı müzisyen Thamyres (Su Perisi Agriope’nin oğlu) müzikte Dokuz tanrıçalara meydan okuyan bir başkasıdır ve kaçınılmaz bir şekilde tanrıçaları yenemedikten sonra körlük ve müzikal yeteneğini ve şarkı söylediği sesini kaybetmekle cezalandırılmıştır.
Bu efsane aynı zamanda Sofokles’in bir trajedisine de konu olmuştur. Dokuz Tanrıçalar ayrıca, bu kez kithara çalan Apollon ile Athena’nın kendisine verdiği Aulosu çalan satir Marsyas arasında yapılan başka bir müzik yarışmasında da jürilik yapmışlardır. Doğal olarak, Apollo kazanmış ve Marsyas’ın derisi canlı canlı yüzülmüştür.
Teogonisinde Hesiod, Helicon Dağı’nda Dokuz tanrıçalar ile konuştuğunu ve tanrıçaların kendisine bereketli bir defne dalı verdiklerini ve tanrıların ve onların soyundan gelenlerin görkemini ilan edebilmesi için ona ilahi seslerini üflediklerini iddia etmiştir.
Böylece basit çoban tarihin en önemli şairlerinden birine dönüşmüştür. Hesiodos, Dokuz tanrıçaların unutkanlığa ve sıkıntılardan kurtulmaya yardımcı olmak, belki de hafızayı kişileştiren annelerine bir denge sağlamak için yaratıldığını da belirtmiştir.
Antik Yunan’da müziğe ve Dokuz tanrıçalara büyük saygı duyulur ve evlerde, tiyatrolarda, dini törenlerde, atletizme eşlik etmek, askeri eğitimde ritim sağlamak, hasat gibi tarımsal faaliyetlere eşlik etmek için müzik çalınır ve yapılırdı.
Ayrıca müzik çocukların eğitiminde önemli bir unsurdu. Örneğin, Atinalı büyük politikacı ve general Themistokles, kithara çalamadığı için kendi eğitimini eksik bulmuştur. Antik Yunan dünyası boyunca, Dokuz tanrıçalar onuruna müzik festivalleri ve yarışmalar düzenlenmiş ve Mouseia adını taşıyan felsefe okulları kurulmuştur.
Sanatta, Dokuz tanrıçalar genellikle kanatlı güzel genç kadınlar olarak tasvir edilmiştir. Dokuz tanrıçalar genellikle MÖ 5. ve 4. yüzyıla ait kırmızı ve siyah figürlü çanak çömleklerde, özellikle Apollon’un kitharasını çaldığı sahnelerde veya Marsyas ve Thamyres mitlerinin temsillerinde görülür. Apollon için önemli bir kült merkezi olan Delos’ta Dokuz tanrıçaların birçok heykeli bulunmuştur.
Aynı zamanda, MÖ 5. yüzyılda Yunan sanatında ideal kadın ikonografisi Dokuz tanrıçalara çok benzemektedir.
Müzik ve dolayısıyla Dokuz tanrıçalar, sevdiklerinin ölümden sonraki yaşama yolculuklarında müzik zevkini yaşayabilmeleri için mezarlara yerleştirilen zarif mezar vazoları olan üzerinde lekythoi sıklıkla bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dokuz tanrıçaların bir grup olarak ünlü bir temsili, M.Ö. 325-300 zamanındaki bir heykel kaidesinde yer alan 3 mermer rölyefidir. ve bu heykel şimdi Atina Ulusal Arkeoloji Müzesi’nde bulunmaktadır.
