Yasa Tanrısı Curuntay Han
Curuntay Han (Curantay Han) – Yasa Tanrısı. İlahi yasaları yazar. Yasaların yazıya dökülmesi anlayışı derin içeriğe sahiptir. Sözün yazılı hale getirilmesi onun somutlaştırılması demektir. Bir anlamda vücut bulması, canlı bir varlığa dönüşmesidir. Gerçekten de çağdaş hukuk anlayışında pek çok ülkede kanunların yazılı olması esastır.
Congolos
Congolos – Türk ve Anadolu halk inancında Kayıp Cini. Kışın en soğuk zamanında ortaya çıkar. Evin kapısına gelerek dışarıdan, içeride bulunanlardan birisinin adını seslenir ve peşine takarak götürüp o kişiyi kaybeder. Bir daha o kişiden haber alınamaz. Kapı ve pencere önüne pancar yemeği koyulursa musallat olmaktan vazgeçeceğine inanılır. Yozgat halk inanışında kışın en soğuk zamanında (mahalli takvimde zemheri ayında) ortaya çıkan hayali bir yaratığın adı olup bir karakoncolos varyantıdır.
Evin dışarıdan içerdekilerin adını söyleyerek seslenmekte peşine takılanlrdan bir daha haber alınamamaktadır. Evlere musallat olmasını önlemek için kapının dışına pancar yemeği konulması adettendir
Mekir
Mekir – Aldatıcı Yaratık. Congolos’a çok benzer. İnsanlara kandırıp, hile yaparak tanıdığı bir kişinin kılına bürünür veya tanıdık birisinin sesiyle kişiyi çağırıp götürerek kaybeder. Sözcük Arapça kökenli olup mekr (hile, aldatma) kökünden türemiştir.
Konuşabilen Efsanevi At Ciren
Ciren – Türk ve Altay mitolojisinde ve masallarda konuşan at türü. Ceren veya Ceyren de denir. Konuşabilen, sıra dışı bir hayvandır. Kayçı Ceren ve Kamçı Ceren en iyi bilinen iki tanesidir. Oçı Ceren, Gıl Ceren gibi adlara da rastlanır.
